Koleno · Hirurgija kolena lečenje povreda i oboljenja kolena
Anatomija kolena
Koleno je šarkasti, sinovijalni zglob koji spaja nadkolenicu i potkolenicu i predstavlja jedan od najbinijih zglobova ljudskog tela. Složene je građe i čine ga dva zgloba:
- tibiofibularni zglob koji se nalazi između femura (butne kosti) i tibije (golenjače)
- patelofemoralni zglob smešten između femura i patele (čašice)
Osnovni pokreti u zglobu kolena su fleksija ili savijanje, čiji je radijus do 130 stepeni, i ekstenzija, odnosno opružanje, do potpunog ispravljanja noge, odnosno 0 stepeni. Osim toga, koleno u drugoj ravni može da se pomera ka unutrašnjoj I spoljašnjoj rotaciji u značajno manjem radijusu od 10 do 30 stepeni.
Koleni zglob je noseći zglob ljudskog tela koji je sposoban da istrpi velika opterećenja. Tibiofibularni zglob može da istrpi silu od 3 težine tela u toku hoda, odnosno 4 težine tela u toku hoda uzbrdo ili penjanja. Patelofemoralni zglob trpi silu koja je ekvivalentna 2 do 3 težine tela prilikom silaženja niz stepenice, što vrlo jasno objašnjava bol u kolenu koji nastaje pri povećanoj telesnoj težini.
Stabilnost kolena moguća je usled postojanja aktivnih i pasivnih stabilizatora. Aktivni stabilizatori su veliki mišići koji se pripajaju oko kolena, na prvom mestu kvadriceps, dok su pasivni stabilizatori ligamenti, i to prednji i zadnji ukršteni ligament, kao i unutrašnji i spoljašnji kolateralni ligament.
Unutar zgloba kolena nalaze se unutašnji i spoljašnji meniskus, hrskavičave strukture koje apsorbuju težinu tela i ravnomerno je raspoređuju, ujedno smanjujući trenje prilikom hodanja.
Hirurgija kolena. Lečenje povreda i oboljenja kolena.
U slučaju lakših oblika oboljenja i povreda kolena po pravilu se najpre pokušava sa neoperativnim lečenjem – poštednim režimom, imobilizacijom ili vežbama, odnosno fizikalnom terapijom.
Ukoliko željeni rezultati izostanu, pristupa se hirurškom lečenju, pri čemu je metoda izbora uglavnom artroskopija kolena. Artroskopija je najpre dijagnostička metoda koja omogućava uvid u stanje kolena, a dijagnostičke kamere malih dimenzija omogućavaju ispitivanje kolena u lokalnoj anesteziji. Na taj način smanjuje se vreme postavljanja dijagnoze i smanjuje potreba za MRI pregledom kolena. Terapijski aspekt artroskopije podrazumeva operativno saniranje patoloških stanja i u većini slučajeva nudi brzo, efikasno i bezbedno rešenje problema. Kako se procedura obavlja kroz nekoliko manjih rezova na kolenu, smatra se minimalno invazivnom i manje rizičnom, uz skraćeni period oporavka
Kada je koleno jako oštećeno artritisom ili povredom, neophodno je pristupiti komplikovanijim hirurškim postupcima, pa i ugradnji proteze, odnosno veštačkog kolena. Veštačko koleno je opcija koja se razmatra kada neoperativno lečenje i tretman lekovima ili upotreba pomoćnih sredstava za hod (štap, štake) nisu od pomoći.
Povrede kolena. Oboljenja kolena.
- Povreda meniskusa kolena (rascep meniskusa)
- Povreda prednje ukrštene veze (ligamenata) kolena
- Patelofemoralni sindrom (trkačko koleno, bol u čašici kolena)
- Gonartroza (osteoartritis kolena)
- Bekerova cista (serozna cista zatkolene jame)
Procedure i metode za lečenje povreda i oboljenja kolena
- Blokada kolena
- Veštačko koleno
- Artroskopija kolena